Ne tako davnih sedamdesetih godina proslog vijeka, manje od 4% Amerikanaca je patilo od kamenca u bubregu.
Do devedesetih se taj broj povecao na 5%.
Danas, dvadesetak godina kasnije, kamenac u bubregu ce se pojaviti jednom od deset Amerikanaca, izmedju 20 i 50 godina starosti, uz tendenciju daljeg porasta.
Ne znam da li slicne statistike postoje i kod nas i da li su procenti tako visoki, ali znam da se veliki broj ljudi muci sa ovim problemom.
U vecini slucajeva, kamenac se izbaci iz organizma bez vecih i trajnih ostecenja, ali bol i mucenje koji ga prate su gotovo neizdrzljivi. Iz licnog iskustva znam da me neprijatno sjecanje na tu epizodu iz moje rane mladosti pratilo godinama, a kao majka dvoje djece, tvrdim da je izbacivanje kamenca iz bubrega – bar za mene – bilo neuporedivo gore od porodjaja (prirodnih i bez epidurala).
Kamenac u bubregu cesto uzrokuje bol u krstima i stomaku, izaziva mucninu i povracanje, povisenu temperaturu i groznicu.
Uopsteno govoreci, veci kamenac ce izazvati veci bol i vise simptoma. Veliki broj osoba olaksanje ce potraziti na klinici hitne pomoci, cesto i ne znajuci sta je uzrok neizdrzljivog bola. Nekada su neophodni agresivniji zahvati i tretmani da bi se kamenac ocistio.
Ako ste jednom imali kamenac u bubregu, postoji rizik da ce vam se to ponoviti. Oko 35 do 50% pacijenata ce imati novu epizodu ukoliko se ne promijene neke navike ili ne uvedu nove.
Pojava bubreznog kamenca moze da uzrokuje i pojavu bakterija i urinarne infekcije. Ako je ovo vas slucaj pogledajte i priloge na web stranicama http://eserihija.com
O kakvim se promjenama radi?
Jedna od najjednostavnijih strategija koja se moze odmah primijeniti je da se pije vise vode.
Pijenje dovoljno vode ce smanjiti rizik od novog kamenca u bubregu
Glavni faktor rizika za pojavu kamenca u bubregu je nedovoljno unosenje vode u organizam. Ako se ne pije dovoljno vode, veca je koncentracija supstanci u urinu koje se taloze i vremenom formiraju kamenac.
Supstance koje su odgovorne za formiranje kamenca su kalcijum, oksalati, urati, cistein, ksantin i fosfati. Ove hemikalije bi preko bubrega trebale biti eliminisane u mokracu, ali ako nema dovoljno tecnosti da ih “spere”, one se zbijaju blize jedna drugoj i tako formiraju kamen.
Americka Nacionalna fondacija za bubrege podsjeca:
“U urinu su rastvoreni razni otpaci. Kada je prisutno previse otpadaka u premalo tekucine, pocinju se formirati kristali. Ovi kristali privlace druge elemente i tako nastaje cvrsti oblik koji ce se povecavati ukoliko se ne izbaci iz tijela putem mokrace… Kod vecine ljudi, dovoljne kolicine tecnosti ce “isprati” otpatke i sprijeciti nastajanje kristala i dalje formiranje kamenca.”
Novi prirucnik Americkog koledza ljekara savjetuje osobama koje su imale kamenac u bubregu da povecaju unosenje tekucine toliko da bi lucili najmanje dva litra urina dnevno. Ovo bi smanjilo ponovnu pojavu kamenca za vise od 50%.
Da bi se postigao najbolji efekat, preporucuje se da se povecane kolicine tecnosti uzimaju rasporedjeno u toku dana, a ne odjednom. Koledz je takodje naglasio da su jednako djelotvorne i obicna i mineralna voda.
Preporuka Fondacije za bubrege je da se dnevno pije najmanje 12 casa vode. Jednostavniji nacin da se odredi koliko vode je potrebno je da se kontrolise boja urina: urin treba da je svijetle, blijedo-zute boje. Tamna boja urina znaci jacu koncentraciju.
Razlicite osobe imaju razlicite potrebe za dnevnim kolicinama vode, a i to se mijenja u zavisnosti od metabolickih zahtjeva i stepena aktivnosti svake pojedinacne osobe. Odrzavajte urin svijetlo-zute boje i to ce mnogo doprinijeti sprecavanju pojave kamenca u bubregu.
Nemojte zaboraviti da su potrebe organizma za vodom vece kada je povecana fizicka aktivnost i kada se nalazite u toplijem okruzenju.
Ako uzimate multivitamin ili suplemente sa riboflavinom (vitamin B2), boja urina ce biti intenzivno zuta, skoro fluorescentna i to ce onemoguciti da se vizuelno odredi stepen hidracije organizma.
Voda smanjuje rizik dobijanja kamenca, ali ga soda pojacava
Vazno je naglasiti da sve tecnost ne uticu isto na lucenje urina.
Dok voda i mineralna voda pomazu boljem radu i zastiti bubrega i urinarnog trakta, soda (gazirana / karbonizirana zasladjena pica) se cesto asocira sa kamenom u bubregu. Razlog je najvjerovatnije prisustvo fosforne kiseline koja povecava kiselost urina i time stvara uslove za formiranje kamenca.
U prilog ovoj tvrdnji ide juznoafricka studija koja je potvrdila da pijenje gaziranih pica pogorsava vec postojece lose stanje urina koje je dovelo do formiranja kalcijum-oksalatnog kamenca.
I velika kolicina secera, fruktoza i vjestacki zasladjivaci u ovim napicima su takodje problematicni..
Ishrana pretrpana secerom moze stvoriti uslove za nastanak kamenca. Secer remeti ravnotezu minerala u tijelu tako sto ometa pravilnu apsorpciju kalcijuma i magnezijuma.
Pretjerano uzimanje nezdravih secera u vidu gaziranih pica je veliki faktor zasto sve vise djece, cak i u predskolskom uzrastu, dobija kamenac u bubregu.
Osim sto moze da izazove patoloske promjene u bubrezima kao sto je razvoj kamenca, secer moze da uzrokuje uvecanje bubrega.
Ovo nisu jedine lose posljedice pijenja gaziranih pica. Ako patite (a i ako ne patite) od problema sa urinarnim traktom, kamenom u bubregu ili infekcijama, eliminisanje sode iz vaseg zivota moze donijeti samo olaksanje i poboljsanje.
Kamenac u bubregu i povecana lomljivost kostiju su u uzajamnoj vezi
Kao sto smo vec pomenuli, izbacivanje kamenca iz bubrega obicno prolazi bez dugotrajnih komplikacija, medjutim, treba upozoriti na neke dugorocne rizike. Kamenac povecava opasnost od razvoja hronicnog oboljenja bubrega, a nove studije ukazuju na vezu sa krtim, lako lomljivim kostima.
Starija istrazivanja su nagovjestavala da osobe sa bubreznim kamenom imaju nizu mineralnu gustinu kostiju. Nova studija je koristila podatke sakupljene od 52.000 ljudi i pokazala da oni sa kamenom u bubregu imaju daleko veci rizik od frakture kostiju. Pojedinacno:
Muskarci sa kamenom imaju 10% povecan rizik od frakture kostiju od onih bez kamenca,
Tinejdzeri muskog pola sa kamenom imaju 55% povecan rizik od frakture kostiju od onih bez kamena
Zene sa kamenom u bubregu imaju 17% do 52% povecan rizik od frakture kostiju od onih bez kamenca, a procenat varira u zavisnosti od godina (od 20 do 60); najvisi rizik je kod zena od 30 do 39 godina.
Fizicka aktivnost i umjerenost u jelu – vazna sredstva u sprecavanju kamenca u bubregu
Ljudi koji su zbog bolesti prikovani za krevet ili oni koji su sedentarni i neaktivni iz drugih razloga, cesce su skloni formiranju kamenca u bubregu. Razlog je u tome sto ogranicena tjelesna aktivnost utice na kosti da otpustaju vise kalcijuma.
Fizicka aktivnost ce pomoci i regulisanju visokog krvnog pritiska za koji se zna da duplo povecava rizik od kamenca.
Cak i minimalno vjezbanje povoljno djeluje na reduciranje rizika. U istrazivanju koje je ukljucilo vise od 84.000 postmenopauzalnih zena potvrdjeno je da su one koje su vjezbale imale 31% manji rizik od kamenca u bubregu.
Studija je pokazala da je smanjen rizik moguc zahvaljujuci aktivnostima kao sto je tri sata sedmicno pjesacenja, cetiri sata laganog rada u vrtu, ili samo jedan sat umjerenog trcanja. Ponavljam: sedmicno.
Kada je dijeta u pitanju, zene koje su unosile vise od 2.200 kalorija dnevno imale su za 42% povecan rizik od kamenca, a i gojaznost je takodje povecala rizik.
Interesantan je podatak da operacija za gubljenje tezine (koja izmijeni probavni sistem) predstavlja veci rizik za pojavu kamenca nego sama gojaznost. Poslije takve operacije, nivo oksalata je tipicno mnogo visi, a oksalati su najcesce zastupljeni kristali u bubreznom kamencu.
Jos tri nacina da se izbjegne kamenac u bubregu
Vec smo objasnili zasto je korisno pijenje obilnih kolicina vode, izbjegavanje gaziranih pica i pretjeranih kolicina secera.
Sta jos moze pomoci redukovanju rizika od dobijanja kamenca u bubrezima?
1. Dovoljno magnezijuma
Magnezijum je elemenat odgovoran za vise od 300 biohemijskih reakcija u organizmu, i njegov deficit je u uskoj vezi sa bubreznim kamenom.
Magnezijum ima vaznu ulogu u apsorpciji i asimilaciji kalcijuma. Na primjer, ako se u organizam unese mnogo kalcijuma, a bez odgovarajuce kolicine magnezijuma, visak kalcijuma moze postati toksican i izazvati zdravstvene komplikacije kao sto je kamenac u bubregu.
Magnezijum sprecava spajanje kalcijuma sa oksalatima, a vec smo spomenuli da su oksalati najcesci tip bubreznog kamenca.
Odlican izvor magnezijuma je tamno zeleno lisnato povrce kao sto je spinat, blitva, rastika. Jedan od jednostavnijih a vrlo efikasnih nacina da se unese dovoljna kolicina ovog povrca je cijedjenje soka – djusiranje povrca.
Osim ovakvog iscijedjenog soka, odlican izvor magnezijuma su grah, bademi, avokado, sjeme bundeve, suncokreta i susama.
2. Jedite hranu bogatu kalcijumom. Ali budite pazljivi sa suplementima!
Kalcijum je sastavni elemenat vecine bubreznih kamenaca. Zbog toga se do nedavno onima koji su patili od kamenca savjetovalo da izbjegavaju hranu bogatu kalcijumom.
Medjutim, utvrdjeno je da izbjegavanje kalcijuma moze uciniti vise stete nego koristi.
Harvardska Skola za javno zdravlje je sprovela studiju sa vise od 45.000 muskaraca. Oni cija je ishrana bila bogata kalcijumom su imali rizik od kamenca nizi za jednu trecinu od onih cija je ishrana bila siromasna kalcijumom.
Razlog je u tome sto kalcijum iz hrane zapravo blokira hemijsku reakciju koja izaziva formaciju kamenca.
Kalcijum i oksalati iz hrane se u crijevima vezuju , i to sprecava oba elementa da se apsorbuju u krv, a odatle u bubrege.
To znaci da su urinarni oksalati vjerovatno presudniji u formiranju bubreznih kristala i kamenca nego sto je to urinarni kalcijum.
Vazno je naglasiti da je koristan kalcijum iz hrane – a ne suplementi kalcijuma za koje je utvrdjeno da povecavaju rizik od formiranja kamenca za 20%
3. Izbjegavajte proizvode od nefermentirane soje
Soja i proizvodi od soje mogu da pogorsaju stanje kod osoba sklonih bubreznim kamencima zbog visokog sadrzaja oksalata. Ti oksalati se vezu sa kalcijumom u bubrezima i formiraju kamenac.
Ovo je samo jedan od razloga zasto nefermentirana soja – vrsta koja se nalazi u sojinom mlijeku, hamburgerima od soje, sladoledu od soje pa cak i u tofuu –nije preporucljiva, “zdrava” namirnica.
Ako pak zelite da iskoristite dobre strane soje, izaberite fermentiranu soju. Dugi proces fermentacije redukuje nivo fitata (koji blokiraju apsorpciju esencijalnih minerala u tijelu) i oksalata, a korisne osobine postaju raspolozive u sistemu za varenje.
Iako je kamenac u bubregu vrlo neprijatno i bolno stanje, dobra vijest je da postoji vise stvari kojima mozemo sami sebi pomoci i koje ce redukovati rizik od ponovne formacije.
About the Author Mirjana Hasanagić
Doktor alternativne medicine, specializovana za zdravu ishranu Kompletna biografija Vedrana i Mijane na: hasanagic.com Za kraj možda Vas ovi oglasi zanimaju:
Nema komentara:
Objavi komentar